Vreme
AMERIČKO-RUSKI ODNOSI
Pouke Džordža Frosta Kenana
Čuveni američki diplomata i tvorac strategije obuzdavanja SSSR upozoravao je američke političke kreatore na da će širenje NATO na istok imati vrlo negativne posledice po američko-ruske odnose, nazvavši to “strateškom pogreškom epskih razmera”...
Sredinom marta 2025. navršiće se 20 godina od smrti po mnogima najvećeg američkog stratega u 20. veku i tvorca strategije obuzdavanja (containment), Džordža Frosta Kenana. Iako su njegova ličnost i njegovi stavovi u novije vreme pod udarom američke javnosti zbog mizoginih, šovinističkih i rasističkih stavova koje je često iznosio u svojim dnevnicima, Kenanova strateška zaostavština u oblasti međunarodnih odnosa aktuelnija je nego ikad. Uprkos tome što je negde u vreme ratnih dešavanja u Siriji i dok je kriza u Ukrajini još bila “samo” kriza, tadašnji američki predsednik Barak Obama, u intervjuu svom biografu Dejvidu Remniku, rekao je kako mu ne treba nikakva velika strategija, “pa čak ni Džordž Kenan, već pravi strateški partneri”. Događaji iz stvarnog života vrlo brzo su ga demantovali. Drastično pogoršanje odnosa sa Rusijom i Kinom, kao i Trampova revolucija u američkoj spoljnoj i bezbednosnoj politici, koja je podrazumevala i visok stepen strateške nepredvidivosti, očajnički su terali na traganje za ljudima poput Kenana, ljudima koji su videli šire, razumeli dublje i radili suptilnije. OD DIPLOMATE I STRATEGA DO NAUČNIKA I BUNTOVNIKA Džordž Frost Kenan je rođen 1904. godine u Milvokiju, u američkoj saveznoj državi Viskonsin. U njegovoj široj porodici već je postojao jedan Džordž Kenan, igrom slučaja poznati avanturista i istraživač Rusije koji je ovu zemlju kolosalne veličine više puta prešao uzduž i popreko. Taj prvi Džordž Kenan bio je autor nekoliko zapaženih knjiga o Rusiji u vreme kada je Amerika tek spoznavala svet oko sebe, krajem 19. i početkom 20. veka. Ovaj drugi, mnogo poznatiji Kenan, odrastao je u – današnjim rečnikom kazano – disfunkcionalnoj porodici – uz oca s kojim se nikad nije slagao, a majku je izgubio kad je imao samo dva meseca. Vrlo brzo razvio je neke crte ličnosti koje će ga pratiti do kraja života, poput melanholije, osećaja inferiornosti, samonametnutog autsajderstva, ekstremnog perfekcionizma, netolerantnosti prema autoritetima i nadređenima…
